राज्यातील शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात या दिवशी ₹4000/- जमा होणार
राज्यातील शेतकरी वर्गाची प्रतीक्षा संपणार?
महाराष्ट्रातील लाखो शेतकरी गेल्या काही महिन्यांपासून दोन महत्वाच्या योजनांच्या – प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना आणि नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना – पुढील हप्त्याची वाट पाहत आहेत. मागील चार महिन्यांपासून या योजनांअंतर्गत कोणताही निधी वितरित करण्यात आलेला नाही, त्यामुळे शेतकऱ्यांमध्ये संभ्रम आणि चिंता वाढली आहे. या दोन्ही योजना शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थैर्यासाठी अत्यंत महत्वाच्या असल्यामुळे त्यांच्या नियमिततेकडे लक्ष देणे गरजेचे आहे.
पीएम किसान सन्मान योजना – मागील हप्त्यांची वाट पाहणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी माहिती
पंतप्रधान किसान सन्मान निधी योजना ही 2019 मध्ये सुरु करण्यात आली होती. या योजनेतून पात्र शेतकऱ्यांना दरवर्षी ₹6,000 थेट त्यांच्या बँक खात्यात दिले जातात. ही रक्कम तीन समान हप्त्यांमध्ये म्हणजेच दर चार महिन्यांनी ₹2,000 इतकी दिली जाते. आतापर्यंत 19 हप्त्यांचे वितरण योजनेअंतर्गत यशस्वीरित्या पार पडले आहे. मात्र 20वा हप्ता अजूनही प्रतीक्षेत आहे.
नमो शेतकरी महासन्मान निधी – राज्य सरकारची पूरक मदत
महाराष्ट्र शासनाने केंद्र सरकारच्या पीएम किसान योजनेला पूरक म्हणून 2023 मध्ये नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना सुरू केली. योजनेनुसार, पीएम किसान लाभार्थी शेतकऱ्यांना राज्य सरकारतर्फे अतिरिक्त ₹6,000 दरवर्षी दिले जातात. म्हणजेच, एकूण मिळकत ₹12,000 पर्यंत पोहोचते. यासाठी कोणत्याही स्वतंत्र अर्जाची गरज नसते. मात्र गेल्या काही महिन्यांपासून या योजनेतही निधी वितरण ठप्प आहे.
वितरण यंत्रणा – पारदर्शकतेवर भर
या दोन्ही योजनांमध्ये DBT (Direct Benefit Transfer) प्रणालीद्वारे निधी थेट शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा केला जातो. शेतकऱ्यांचे आधार कार्ड बँक खात्याशी संलग्न असणे अनिवार्य आहे. या प्रणालीमुळे भ्रष्टाचाराचा धोका कमी होतो आणि निधी वेळेवर पोहोचतो. शिवाय, शेतकरी स्वतः ऑनलाइन माध्यमातून त्यांच्या हप्त्यांची स्थिती तपासू शकतात.
सद्यस्थिती – विलंबामुळे निर्माण झालेली चिंता
शेतकऱ्यांना शेतीसाठी लागणाऱ्या बियाणे, खते, कीटकनाशके, तसेच इतर खर्चांसाठी या रकमेचा आधार असतो. मात्र गेल्या चार महिन्यांपासून निधी न मिळाल्यामुळे त्यांचे आर्थिक नियोजन कोलमडले आहे. अनेक शेतकऱ्यांनी हप्ते बंद झालेत का, असा प्रश्न उपस्थित केला आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांच्या मनात असलेली शंका दूर करणं आणि अधिकृत माहिती देणं सरकारसाठी गरजेचं आहे.
अपेक्षित तारीख – पुढील हप्ता कधी?
सद्यस्थितीत अधिकृत तारीख घोषित करण्यात आलेली नसली तरी विविध सूत्रांच्या माहितीनुसार, जुलै 2025 च्या अखेरीस या दोन्ही योजनांचे हप्ते जमा होण्याची शक्यता आहे. पूर्वी जूनमध्ये निधी मिळण्याची अपेक्षा होती, मात्र तसा कोणताही हप्ता आला नाही. आता जुलैही संपत आला आहे, त्यामुळे शेतकऱ्यांच्या प्रतीक्षेला आणखी काही दिवस वाढू शकतात.
उपाययोजना आणि सुधारणा – भविष्यासाठी शिफारसी
या योजनेतील विलंब टाळण्यासाठी सरकारने पुढील गोष्टींवर लक्ष केंद्रित करणे आवश्यक आहे:
वितरण वेळापत्रक निश्चित करून त्याचे काटेकोर पालन करणे
योजनांच्या अपडेटबाबत शेतकऱ्यांना वेळेवर माहिती देणे
डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर योजनेच्या प्रगतीची सुस्पष्ट माहिती उपलब्ध करणे
हेल्पलाइन सुविधा व तक्रार निवारण यंत्रणा प्रभावीपणे राबवणे
निष्कर्ष – शेतकऱ्यांचा विश्वास जपणे आवश्यक
पीएम किसान आणि नमो शेतकरी योजना या दोन्ही योजना शेतकऱ्यांच्या कल्याणासाठी स्तुत्य आहेत. या योजनांमुळे लाखो कुटुंबांना आर्थिक आधार मिळतो. मात्र हप्त्यांचे वितरण वेळेवर न झाल्यास योजनांवरील विश्वास डगमगतो. त्यामुळे शासनाने योजनेतील नियमितता राखणे, पारदर्शकता वाढवणे आणि शेतकऱ्यांना योग्य मार्गदर्शन देणे गरजेचे आहे.
Disclaimer : वरील माहिती विविध डिजिटल स्त्रोतांवर आधारित आहे. अधिकृत खात्रीसाठी कृपया संबंधित विभागाच्या संकेतस्थळाला भेट द्या अथवा अधिकृत अधिसूचना वाचा.